این مقاله برای کودکان بالای یک سال تنظیم شده است.
تغذیه کودکان کم وزن یکی از دغدغه‌های اصلی والدین به شمار می رود. اگر نگران این هستید که فرزند شما خیلی کوچک مانده است و کم وزن است باید به این نکته دقت کنید که برخی از بچه ها انقدر شلوغ کار و پر جنب و جوش هستند که اصلا به غذا خوردن اهمیت نمی دهند و برخی از کودکان نیز علاقه ای به خوردن غذا ندارند و نسبت به غذاهای مختلف ایراد می گیرند. برخی از کودکان نیز با وجود اینکه غذا های مختلف را دوست دارند اما، به اندازه کافی از آنها نمی خورند و خیلی کم غذا هستند.
بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن، رژیمی است که از مواد مغذی و ویتامین های مختلفی تشکیل شده است که مهم ترین آن ها را در ادامه بررسی می کنیم. راستی! اهمیت ظروف تغذیه کودک را فراموش نکنید. این ظروف می توانند در فرایند غذا دادن به کودکان بدغذا به کمک شما بیایند.
سبد غذایی کودکان کم وزن
بهترین تغذیه کودکان کم وزن
بسیاری از مواد غذایی و مکمل های دارویی هستند که مواد مغذی مورد نیاز برای تغذیه کودکان کم وزن را، می توانید در آنها پیدا کنید. دقت کنید که اگر شما وقت کافی برای تغذیه کودک خود نگذارید باید زمان بیشتری را در آینده برای بیماری هایی که ممکن است برای فرزندتان پیش بیاید صرف کنید! پس ناامید نشوید تا بتوانید با یک انرژی مثبت بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن را برای کودک خود آماده کنید.
در لیست زیر می توانید با مجموعه ای از بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن آشنا شوید:
- گواکاموله که با آووکادوی تازه، پیاز و گوجه فرنگی درست شده است.
- استفاده از آووکادو در اسموتی میوه ای. (اسموتی ها راهی آسان برای دریافت مواد مغذی به اضافه کالری هستند. با استفاده از غذاساز کودک از برند فیلیپس اونت، به راحتی می توانید مواد مختلف را با هم میکس کنید و یک اسموتی عالی تهیه کنید.)
- میوه های مورد علاقه کودک را با ماست پرچرب، کره های آجیل و پودر دانه های مغذی مخلوط کنید و به کودک خود بدهید.
رنگارنگ کردن میان وعده ها و غذاها می تواند اشتها آور باشد. نمی خواهد کار خارق العاده‌ای انجام دهید، همین که یک تزیین زیبا به غذا اضافه کنید می توانید کودک خود را سرگرم کنید و او را سر اشتها بیاورید.
خوراکی های مقوی برای کودکان کم وزن
بهترین رژیم غذایی کودکان کم وزن باید شامل خوراکی های مقوی باشد. لیست زیر مجموعه ای از خوراکی های مقوی است که برای شما آماده کرده ایم:
- می توانید برای میان وعده از برش های سیب ترکیب شده با موز استفاده کنید و آنها را با کره بادام زمینی یا کره بادام مخلوط کنید.
- آووکادو را می توانید به تنهایی و یا اینکه با چیدن آن ها بر روی نان تست برای فرزند خود آماده کنید
- هویج، کلم بروکلی، کرفس و گل کلم بهترین تغذیه کودکان کم وزن هستند.
- میوه خشک
- انواع مختلف توت
- چیپس غلات
- کلوچه های خانگی که با روغن زیتون و روغن کانولا و میوه های خشک و شیر کامل تهیه شده اند.
- میوه های تازه را به عنوان بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن فراموش نکنید.
صبحانه مقوی برای کودکان کم وزن
تهیه بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن را از صبحانه آن ها آغاز کنید چرا که صبحانه وعده مهم و ضروری برای کودکان به حساب می آید. صبحانه باعث تقویت استعداد و هوش نوزادان می شود و از بسیاری از بیماری ها جلوگیری می کند. معمولا کودکان به خوردن صبحانه های مفصل رغبتی نشان نمی دهند. صبحانه در تغذیه کودکان کم وزن باید سبک، متنوع و پرکالری باشد تا انرژی لازم را به کودک بدهد و کم کم به زیاد شدن وزن او نیز کمک کند. بهترین صبحانه قوی برای نوزادان می تواند شامل فیبر، کلسیم، پروتئین باشد. در ادامه یک لیست از پرکالری ترین و مقوی ترین صبحانه های لذت بخش برای به عنوان بهترین تغذیه کودکان کم وزن را آورده ایم.
- یک اسموتی خوش بو و خوش رنگ و لعاب با لبنیات کامل، پودر دانه های کتان، پودر جو دو سر، میوه و سبزیجات تازه.
- یک اسموتی پر انرژی با پودر بلغور و جو دوسر همراه با کره بادام زمینی
- پارفه تهیه شده با میوه خشک، گرانولا و ماست کامل.
- پنکیک یا وافل تهیه شده با شیر کامل، پودر دانه کتان و کره آجیل های متنوع.
- نان تست فرانسوی با تخم مرغ و شیر پرچرب که روی آن کره آجیل مالیده شده.
- تخم مرغ نمیرو، پخته شده در روغن زیتون.
- شیر غلات
- فرنی تهیه شده از بادام
- شیر بادام
طرز تهیه چند نمونه صبحانه ی مقوی برای کودکان:
املت هویج:
2 قاشق غذاخوری کره در ماهی تابه ریخته و بعد از آن 1 قاشق غذاخوری زیره سبز را به آن اضافه کنید. سپس 1 عدد پیاز را در آن بریزید تا سرخ شود و 1 عدد سیب زمینی رنده شده را اضافه کنید. بعد از این که محتوای ماهی تابه سرخ شد آن را خاموش کنید. دوعدد تخم مرغ را درون یک ظرف هم بزنید تا پف کند و به محتوای سرد شده را همراه با 2 عدد هویج رنده شده و 1 قاشق گشنیز خورد شده و نمک و ادویه را به آن اضافه کنید. یک ماهی تابه دیگر بردارید باقی مانده کره را اضافه کنید و مخلوط مواد را درون ماهی تابه بریزید تا سرخ شود.
اسموتی موز و کره بادام زمینی:
یک قاشق کره بادام زمینی، یک قاشق غذاخوری پودر کاکائو، یک عدد موز فریز شده و یک لیوان شیر را در یک مخلوط کن بریزید و باهم مخلوط کنید. سپس آن را در یک ظرف بریزید و تزیین کنید تا برای کودکان جذاب باشد.
کره بادام زمینی و شیر:
ابتدا لیوان شیر را گرم کنید سپس 2 قاشق غذا خوری کره بادام زمینی و 2 قاشق غذاخوری عسل را به شیر اضافه کنید و هم بزنید تا ترکیب شوند و درون ظرف مورد نظر بریزید.
غذاهای مقوی برای کودکان کم وزن
- تغذیه کودکان کم وزن بهتر است شامل سبزیجات سرخ شده یا تفت داده شده با روغن زیتون یا آووکادو باشد.
- گوشت مرغ و ماهی، جز بهترین تغذیه کودکان کم وزن است.
- کوفته های کوچکی که با گوشت قرمز چرخ کرده یا بوقلمون همراه با پنیر و خرده نان درست می شوند می توانند در کنار ظاهر دل فریب انرژی بالایی هم به کودک شما بدهند.
- سوپ شیر را فراموش نکنید، می توانید از شیر خشک و یا خامه هم در سوپ هایی که درست می کنید استفاده کنید.
- سیب زمینی پخته یا پوره شده با خامه یک غذای پرکالری است که می توان آن را به عنوان بهترین تغذیه کودکان کم وزن به حساب آورد.
- می توانید از برش های پنیر اضافی روی ساندویچ ها استفاده کنید.
- در غذاهای خود از لوبیا یا عدس استفاده کنید.
روغن زیتون یا کانولا را به سوپ، برنج یا ماکارونی اضافه کنید و روی آن پنیر بزنید.
طرز تهیه غذاهای مقوی برای کودکان کم وزن
قبل از مطالعه این مطلب لازم است بدانید که برای این موضوع خاص، لازم است حتما با پزشک کودک خود مشورت کنید. تغذیه مناسب و مقوی برای کودکان کم وزن اهمیت زیادی دارد، به همین علت برای شما مجموعه‌ای از بهترین خوراکی‌های خوشمزه، به همراه دستور تهیه آنها این جا جمع کرده‌ایم. این غذاها کاملا مقوی و با ارزش برای کودکان کم وزن هستند و شما میتوانید از آنها در وعده‌های مختلف غذایی کودک خود، استفاده کنید.
1. غذاهایی با پروتئین بالا مانند سوپ‌ها
- سوپ با منابع پروتئینی مانند؛ گوشت سفید مانند؛ مرغ یا ماهی به همراه سبزیجات و با یک سوم پیاز رنده شده.
- سوپ لوبیا یا عدس با گوشت قرمز به همراه گوجه‌فرنگی که خوب شسته شده باشد و به عنوان سس به سوپ اضافه شود.
2. پورها و کرم‌ها؛ سرشار از ویتامین
- پوره میوه‌ها مانند؛ پوره سیب، هلو، آلو، زردآلو و موز.
تنها آنها را خوب بشویید و کمی بپزید. برای میوه‌هایی که بسیار نرم و کمی شل هستن، نیازی به پختن روی اجاق گاز نیست. میتوانید آنها را در ماکروفر کمی حرارت دهید. میتوانید برای خوشمزه شدن، از چاشنی‌های مناسب هر میوه استفاده کنید؛ مانند شیر، شکر، خامه و …
- پوره سبزیجات مانند؛ پوره هویج و اسفناج.
برای تهیه پوره اسفناج، لازم است برگ و ساقه ها را بشویید، سپس به تکه‌های کوچک خرد کنید و داخل قابلمه‌ای برروی حرارت قرار دهید. 2 تا 3 لیوان آب و کمی نمک به قابله اضافه کنید. لازم است تا زمانی که رنگ اسفناج تغییر نکرده صبر کنید تا خوب بپزد. سپس با کمک یک سبد، آب آن را بگیرید و اجازه دهید خنک شود. اسفناج‌ها را داخل غذاساز بریزید، تا پوره شوند. در این مرحله، میتوانید، مجدد پوره اسفناج را به قابلمه یا ماهیتابه ای روی گاز برگردانید، با کمی شیر و کره آن را تفت دهید. سپس برای سرو آن اقدام کنید. همچنین میتوانید، بدون اضافه کردن شیر و کره، تنها کمی روغن زیتون سرو کنید.
- کرم ماست با موز؛ یک پیمانه ماست + یک عدد موز + یک تا دو قاشق غذاخوری عسل و 1/3 قاشق چای خوری وانیل. این کرم سرشار از پروتئین و پتاسیم است.
- کرم ماست با سیب؛ یک پیمانه ماست + یک عدد سیب + یک قاشق غذاخوری عسل و نصف قاشق چایخوری دارچین. این کرم برای مشکلات گوارشی بسیار مناسب است.
- کرم ماست با توت‌فرنگی؛ یک پیمانه ماست + حداکثر 4 عدد توت فرنگی + یک قاشق غذاخوری عسل و میتوانید از عسل و دانه‌های مغذی مانند فندوق، بادام زمینی و … نیز استفاده کنید.
- کرم آووکادو؛ یکی از کرم‌های بسیار خوشمزه، مقوی و سرشار از ویتامین های A و E برای کودکان است. آووکادو را پوست بگیرید و در ظرفی کمی له کنید، یا روی تخته آن را برش بزنید. با کمی لیمو ترش، نمک و فلفل برای فرزند خود سرو کنید.
3. منابعی برای انرژی کودک
- غذاهایی غنی از چربی سالم مانند آووکادو برش خورده + یک قاشق روغن زیتون و یک قاشق بزرگ ماست کم چرب.
- برنج سفید برای نهار، نان با آرد جو یا آرد گندم کامل برای صبحانه یا میان وعده (عصرانه)
4. برای تنقلات کودک
- استفاده از میوه‌های خشک چیپسی و مغزهای کم نمک مانند بادام، گردو و…
به عنوان نکات نهایی؛ توصیه می‌کنیم که از میزان نوشیدن آب کودک خود اطمینان حاصل کنید. نوشیدن آب علاوه بر اینکه برای حفظ رطوبت بدن او موثر است، می‌تواند به هضم درست غذای او نیز کمک کند. همچنین توجه کنید که برنامه غذایی کودک خود را با توجه به شرایط و نیازهای او برنامه ریزی کنید.
تغذیه کودکان کم وزن زیر یک سال
در تغذیه کودکان کم وزن زیر یک سال به آن ها فشار نیاورید، شما می توانید با تشویق کردن آن ها در حین غذا، علاوه بر اینکه به آنها حس آرامش می دهید. کمک کنید که از غذا خوردن هم لذت ببرند.
باید برای کودکان زیر یک سال خود برنامه غذایی منظم تنظیم کنید. بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن، شامل سه وعده غذایی و دو تا سه میان وعده، در هر روز است. سعی کنید وعده غذایی آن ها را در کنار سفره و در کنار خانواده به کودک بدهید. در این زمان تلویزیون را خاموش کنید و گوشی و تبلت را نیز کنار بگذارید. بهترین تغذیه کودکان کم وزنی که تعداد میان وعده ها و یا غذاهای اصلی آن ها کم است، دادن غذاهایی با کالری بالاتر به آن ها است.
تغذیه کودک تا یک سالگی نباید از کیک هایی که از مغازه تهیه می کنید، شیرینی و چیپس و پفک باشد. در عوض به عنوان بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن، در وعده های غذایی و میان وعده های آن ها مواد زیر را بگنجانید:
- محصولات لبنی پرچرب، مانند شیر پرچرب، ماست و پنیر پرچرب
- پوره سیب زمینی تهیه شده با خامه پر چرب
- پودینگ تهیه شده از موز له شده همراه با ماست پرچرب البته از شیر هم می توانید استفاده کنید.
- تغذیه کودکان کم وزن نباید شامل ماکارونی و یا نان و برنج باشد زیرا این غذاها فیبر زیادی دارند و باعث می شوند کودک به زودی سیر شود و در نتیجه نمی توانید کالری و مواد مغذی مورد نیاز را، به او برسانید.
- غذاهایی که دارای آهن هستند نیز به کودک کمک می کنند که اشتهای او زیاد شود؛ البته، دقت کنید که آهن بیش از اندازه ممکن است مشکلاتی مانند یبوست را برای کودک به وجود بیاورد درنتیجه در زمینه دادن آهن به کودک با پزشک خود مشورت کنید.
غذای کودکان کم وزن را چگونه مقوی کنیم
در تنظیم تغذیه کودکان کم وزن، اگر شما در بین وعده های غذایی، فقط به کودک خود آب بدهید باعث می شود که کودک به اندازه کافی در وعده های اصلی و میان وعده ها گرسنه باشد که بتواند غذای مقوی بخورد. بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن پایین آوردن حجم غذا و بالابردن کالری آن است البته اگر می خواهید نوشیدنی های پرکالری تری مانند شیر، آب میوه یا مکمل های خوراکی را به فرزند خود بدهید توصیه می کنیم که آنها را پس از وعده های غذایی به کودک خود بدهید چون قبل از خوردن وعده غذایی باعث می شوند که کودک سیر شود.
برخی از کودکان کم وزن دوست دارند که غذا های متنوع را امتحان کنند اما، متاسفانه آن ها مقدار زیادی غذا نمی خورند و کم وزن می شوند؛ در این شرایط شما باید به لقمه های کوچک کودک خود اهمیت دهد و آنها را سرشار از کالری کنید. به این ترتیب اگر آنها فقط چند لقمه کوچک بخورند هم، شما اطمینان خاطر خواهید داشت که غذایی که خورده اند مفید بوده است.
توصیه های تغذیه ای برای کودکان کم وزن
بچه ها موجودات باهوشی هستند، آن ها معمولا به بزرگترهای خود نگاه می کنند و از آنها الگو برداری می کنند پس با امتحان کردن غذاهای جدید و خوردن غذاهایی که آماده کردید به فرزند خود نیز یاد بدهید که این کار را انجام بدهد. دقت کنید که هیچ وقت وزن کودک خود را با وزن و بچه های دیگر مقایسه نکنید هر کودکی به صورت منحصر به فرد به وجود می آید و ترکیب بدنی متفاوتی دارد. همچنین به این نکته توجه کنید که کم وزن بودن با لاغر بودن متفاوت است؛ برخی از کودکان به صورت طبیعی اندام لاغری دارند و شما با یک رژیم غذایی خوب و متعادل باید بدن آنها را قوی نگه دارید.
در زمان تدارک دیدن تغذیه کودکان کم وزن، فرزند خود را مجبور به غذا خوردن نکنید او باید از وعده های غذایی که می خورد یک تجربه غذایی مثبت داشته باشد. تنها وظیفه شما آماده کردن وعده های غذایی و میان وعده های سالم است. در نهایت این فرزند شما است که تصمیم می گیرد که غذا را بخورد یا نه! و اینکه چقدر بخورد! اگر در یک وعده غذایی از خوردن غذا امتناع کرد، نگران نباشید تا میان وعده و یا وعده غذایی دیگر او را گرسنه نگه دارید. حتی اگر فرزند شما یک روز کامل غذا نخورد، شما همچنان پایبند به برنامه ریزی دقیقی که برای وعده های غذایی و میان وعده های سالم و مقوی او کرده اید، بمانید.
فرزند شما می تواند تصمیم بگیرد که یک غذا را بخورد یا نه اما او نمی تواند خارج از برنامه غذایی چیز دیگری بخورد و در نهایت به اندازه ای گرسنه خواهد شد که وعده غذایی که شما آماده کرده اید را امتحان کند. وظیفه پدر و مادر در چنین موقعیتی این است که به کودک خود کمک کند تا اهمیت غذا خوردن را درک کند. در این راستا در ابتدا شما باید بدانید که بهترین تغذیه کودکان کم وزن چه موادی هستند و چه ویتامین هایی باید در تغذیه کودکان کم وزن، وجود داشته باشد تا آنها بتوانند به وزن ایده آل برسند.
ویتامین آ در بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن
اگر به دنبال یک ویتامین جادویی برای افزایش وزن کودک خود هستید از نتایج خارق العاده ویتامین آ غافل نشوید. علاوه بر این که ویتامین آ، به کودک شما کمک می کند که به صورت نرمال رشد کند، سیستم ایمنی او را نیز بسیار قوی خواهد کرد. بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن می تواند غذاهایی با مواد زیر باشد:
- گوشت
- تخم مرغ
- مرکبات
- هویج
- کدو
- سیب زمینی
ویتامین ب ۱۲ در بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن
رشد عالی و سالم کودک خود را با گنجاندن ویتامین ب ۱۲ در تغذیه او می توانید به عینه مشاهده کنید. ویتامین ب ۱۲ به صورت مستقیم بر روی مغز و سوخت و ساز سلول های خونی و بسیاری قسمت های دیگر از بدن تاثیر می گذارد، همچنین باعث می شود که وزن کودک نیز افزایش پیدا کند. بهترین تغذیه کودکان کم وزن که دارای ویتامین ب ۱۲ هم می باشد عبارت است از:
- ماهی
- تخم مرغ
- گوشت
- محصولات لبنی
- غلات
ویتامین دی و کلسیم در بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن
برای این که کودک شما بتواند به این ویتامین ها، دسترسی داشته باشد، شما به نور مستقیم خورشید احتیاج دارید! ویتامین دی می تواند وزن کودک شما را افزایش دهد همچنین این ویتامین در تغذیه کودکان رفلاکسی، اهمیت بالایی دارد و به آن ها در رفع این مشکل کمک می کند . ترکیب ویتامین دی و کلسیم باعث می شود که استخوان های کودک سالم و قوی شوند. کلسیم برای اینکه در بدن فرد جذب شود نیاز به ویتامین دی دارد. مواد غذایی زیر مواد دارای ویتامین دی و کلسیمی هستند که شما می توانید به عنوان بهترین تغذیه کودکان کم وزن از آن ها استفاده کنید:
- زرده تخم مرغ
- کره
- مار گارین
- قارچ
- محصولات لبنی
پروتئین در بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن
اگر دقت کرده باشید افراد ورزشکار برای اینکه بتوانند فرم بدن ورزیده ای داشته باشند و عضله های آن ها درشت و قوی شود، به پروتئین اهمیت زیادی می دهند. این موضوع راجع به کودکان هم صادق است، غذاهایی که می توانید با استفاده از آنها پروتئین را در تغذیه کودکان کم وزن خود به گنجانید عبارت هستند از:
- کره بادام زمینی
- تخم مرغ
- گوشت
- ماست
- محصولات لبنی
- کره های آجیل
- سوپ لوبیا
- هوموس
- شیر کم چرب یا پرچرب
- پنیر
کربوهیدرات ها در بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن
با معرفی غذاهای سرشار از انرژی موافق هستید! کربوهیدرات ها در تغذیه کودک یک تا دو سال مهم هستند و به بدن کودک شما انرژی می دهند و علاوه بر آن، سیستم گوارشی کودکان را نیز تنظیم می کنند. بهترین تغذیه کودکان کم وزن را با اضافه کردن کربوهیدات های لیست زیر کامل کنید:
- ماکارونی
- نان
- پاستا سبوس دار
- سیب زمینی پوره، پخته شده یا سرخ شده در فر
- سیب زمینی های شیرین
- ذرت
- غلات داغ
- برنج
چربی در بهترین رژیم غذایی برای کودکان کم وزن
چربی ها را نمی توان به عنوان بهترین تغذیه کودکان کم وزن معرفی کرد اما برخی از منابع چربی سالم وجود دارند که می توانید از آن ها در تغذیه کودکان کم وزن خود استفاده کنید، این مواد عبارت هستند از:
- آجیل
- دانه ها
- آووکادو
- روغن زیتون
- روغن کانولا
